این استراتژی به طور ملموسی زمینه‌ساز استقلال ملی، کاهش وابستگی به ارزهای خارجی و تبعاً کاهش التهابات ناشی از نوسانات بازارهای ارزی می‌شود. این رویکرد به طور خاص برای کشورهایی که هدف تحریم‌های اقتصادی و مالی قرار گرفته‌اند، مورد استقبال و اهمیت قرار دارد.
بررسی عمق این رویکرد نشان می‌دهد که دلار نه فقط به عنوان ارز جهانروای واسطه‌ای اجتناب‌ناپذیر در تجارت بین‌المللی عمل می‌کند، بلکه به ابزاری تحریمی با ابعاد استراتژیک تبدیل شده است. نقشی که از یکسو موجب افزایش توان هراسان‌سازی شده و از سوی دیگر مانعی برای استقلال تجاری و اقتصادی شده است. نگاهی به افق‌های جدیدتر و رویکردهای تعاملی نشان می‌دهد که سامانه‌های مالی نوین نظیر بریکس و پیمان‌های پولی دوجانبه، می‌تواند راهکاری متمایز برای کاهش اعمال حاکمیت دلار فراهم آورد.
فرمایشات اخیر رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار با تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بخش خصوصی ناظر به افزایش تعاملات با کشورهای عضو بریکس، اهمیت توجه به این موضوع را بیش از پیش نشان می‌دهد. امضای پیمان‌های پولی مانند تفاهم‌نامه ایران و روسیه در سال‌جاری، نمونه‌ای از عزم سیاست‌گذار پولی برای عملیاتی‌سازی این رویکرد است. پیمان‌های پولی، علاوه بر توسعه روابط تجاری بین‌المللی، موجب اتصال سامانه‌های پیام‌رسان بانکی و ایجاد نظام‌های پرداخت مشترک می‌شود. مجموعه این اقدامات، زمینه ایجاد یک ساختار مالی مستقل را فراهم می‌آورد که نه تنها به کشورهای عضو کمک می‌کند تا از اثرات نوسانات دلار مصون بمانند، بلکه امکان تقویت همگرایی اقتصادی و بهره‌برداری از ظرفیت‌های منطقه‌ای را نیز فراهم می‌کند.
در سطح کلان‌تر، دلارزدایی همچنین می‌تواند به عنوان ابزاری برای کاهش فشارهای تورمی و کنترل نرخ‌های ارزی مورد استفاده قرار بگیرد. استفاده از ارزهای ملی در مبادلات تجاری می‌تواند تعادل بیشتری به بازارهای ارزی ببخشد و وابستگی به ارزهای خارجی را به حداقل برساند. از سوی دیگر، این رویکرد می‌تواند به کشورها اجازه دهد تا ظرفیت‌های تولیدی داخلی خود را بهبود بخشند و از تقویت توان رقابتی در عرصه بین‌المللی بهره‌مند شوند.
گسترش تعاملات اقتصادی و تقویت پیمان‌های پولی دوجانبه می‌تواند به عنوان یک گام استراتژیک در مقابله با چالش‌های تحریمی و تسهیل تبادلات مالی ایفای نقش کند. برای نمونه، پیوستن به سامانه‌های مالی بدیل مانند بریکس و ایجاد مکانیزم‌های جدید تسویه مالی، امکان حذف تدریجی دلار از مبادلات تجاری را فراهم می‌آورد. این اقدام‌ها نه تنها به کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها منجر می‌شود، بلکه قدرت مقاومت در برابر شوک‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
در نهایت می‌توان گفت دلارزدایی به عنوان یک راهبرد ضروری در مقابله با چالش‌های اقتصاد جهانی و دستیابی به استقلال اقتصادی بیشتر، نیازمند همراهی گسترده دولت‌ها، نهادهای مالی و بخش خصوصی است. پایان‌بخشی به عصر کیمیاگری دلار با توجه به روندهای شکل‌گرفته در نظام پولی و مالی جهان امری پیش‌بینی‌پذیر است و تحقق این رویکرد می‌تواند به شکل‌گیری یک نظام اقتصادی پایدارتر و کاهش تأثیرات نوسانات ارزی کمک می‌کند. این امر نیازمند یک برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی و بهره‌گیری از فناوری‌های مالی نوین است.
نظر شما